Mbo'ers op weg - Burcu en Sanne vertellen

Kentalis wil een inclusieve organisatie zijn en iedereen in staat stellen om naar vermogen bij te dragen in de organisatie. Bij inclusief werkgeverschap gaat het over met gelijke kansen meedoen in werk en maatschappij. Twee collega’s met een mbo-achtergrond vertellen over hun weg naar zelfstandigheid en de kansen die ze grepen. Over werken aan je zelfvertrouwen, zelf initiatief nemen en voor jezelf leren opkomen.

Burcu: “Ik ben slechthorend geboren, als enige in mijn familie. Eerst dachten artsen dat ik helemaal doof was, maar mijn vader weigerde dat te accepteren. Toen er opnieuw onderzoek gedaan werd, bleek dat ik inderdaad wel iets kon horen. Ik kreeg gehoorapparaten en reageerde ineens op mijn omgeving. Ik ben blij dat mijn vader er toen achteraan gegaan is, waardoor ik nu wel kan horen en mezelf kan verwoorden.

Ik ben slechthorend en ik heb moeite met taal. Mijn ouders komen uit Turkije en spreken thuis ook Turks. Dat maakt het Nederlands extra lastig voor me.

Tijdens mijn eerste mbo-studie kreeg ik te maken met onbegrip. De basisschool en het vmbo heb ik op de Tine Marcusschool en de Dr. J. de Graafschool van Kentalis gedaan. Dat was een hele beschermde omgeving. Op het speciaal onderwijs zitten alleen maar speciale kinderen. Je begrijpt elkaar. De docenten waren er voor me en als ik ergens niet uitkwam, was er altijd wel iemand om me te helpen. Alles werd voor me geregeld. Toen ik na mijn vmbo-diploma naar het mbo ging, was dat ineens heel anders.

Op het mbo begreep niemand hoe het is om slechthorend te zijn. En docenten en mede-studenten wisten ook niet hoe ze met me om moesten gaan. Ik was verlegen en onzeker. Maar ik zette wel door en de eerste twee jaar van mijn opleiding Verzorgende IG gingen goed. Tot ik in mijn derde jaar stage moest gaan lopen en terechtkwam in een verzorgingshuis waar alle bewoners in het Groningse dialect spraken. Dat vond ik heel moeilijk om te verstaan, waardoor er miscommunicatie ontstond. Tijdens mijn eindgesprek gaf mijn stagebegeleider aan dat ik moest stoppen, omdat de opleiding niet bij mij als slechthorend persoon past. Toen stortte mijn wereld in.

Ik ben daarna iets heel anders gaan doen, omdat ik niets meer te maken wilde hebben met de zorgsector. Het werd de mbo 3-opleiding administratief secretarieel medewerker. Tijdens deze opleiding werd ik begeleid door een ambulant begeleider van Kentalis, Dick Kramer. Hij was een luisterend oor voor me en gaf me tips, maar vooral veel zelfvertrouwen. Hij stimuleerde me om voor mezelf op te komen en gaf me soms een schop onder mijn kont. Mijn zelfvertrouwen was weg door de ervaring tijdens mijn vorige opleiding, maar hij heeft me dat vertrouwen weer teruggegeven.

Tijdens de opleiding liep ik stage op het audiologisch centrum van Kentalis. Dat was een hele fijne stageplek, waar echt met me meegedacht werd. Zo hoefde ik niet te telefoneren, omdat ik dat heel lastig vind, en kreeg ik speciale apparatuur voor het notuleren tijdens vergaderingen.

Na mijn studie ben ik bij Kentalis gaan werken. Dat bevalt me heel goed, maar ik heb helaas net gehoord dat mijn functie vervalt. We gaan nu kijken of er een andere leuke baan voor mij is binnen Kentalis. Het lijkt me leuk om in de toekomst slechthorende kinderen of kinderen met een taalontwikkelingsstoornis te begeleiden. Ik heb zelf veel meegemaakt en ik zou kinderen graag helpen om stevig in hun schoenen te leren staan. Ik hoop dat ik die kans krijg.”

“Tot mijn vierde sprak ik helemaal niet. En ook daarna bleef taal voor mij lastig. Ik heb moeite met zinnen maken en spelling is niet mijn beste vak. Maar de meeste moeite had ik met mijn innerlijke taal: emoties. Als klein meisje had ik soms wel 40 woedeaanvallen per dag. Het heeft allemaal te maken met mijn TOS en autisme.

Op de Tine Marcusschool leerde ik met ondersteuning van gebaren en logopedie stapje voor stapje gesproken taal aan. Op mijn zesde kon ik zinnen spreken. Zo werd communicatie makkelijker voor me. Daarna ging ik naar het VSO, de Kentalis DR. J. De Graafschool. Hier haalde ik mijn vmbo-diploma. Vanaf het speciaal onderwijs ging ik naar een reguliere mbo-opleiding, maatschappelijke zorg. Dat was een enorme overgang voor me. Van de kleine klas op het VSO naar een groep met 26 meiden. Ik werd gepest, ze moesten altijd mij hebben. Gelukkig kwamen er daarna wat jongens in de klas, dat zorgde voor een betere sfeer.

Toen ik die opleiding afgerond had, heb ik bij Kentalis in Utrecht de opleiding tot ervaringsdeskundige gevolgd. Daarna was ik nog steeds niet uitgeleerd en wilde ik mijn droom achterna: het speciaal onderwijs in. Dus scheef ik me in voor de opleiding tot onderwijsassistent, een mbo-opleiding op niveau 4, het hoogste mbo-niveau.

Ik kreeg op het mbo ongeveer een uur tot anderhalf uur ambulante begeleiding vanuit Kentalis. Mijn begeleider Anne Hinkema hielp me bij de dingen die ik lastig vond. Bijvoorbeeld om, als er heel veel informatie gegeven was, uit te zoeken wat nu precies de opdracht was. Of als ik verslagen moest maken. Het was niet altijd makkelijk, maar ik was supertrots toen ik mijn diploma eenmaal gehaald had.

Tijdens mijn opleidingen heb ik bijna al mijn stages bij Kentalis gelopen. Daar heb ik bewust voor gekozen: hier hoef ik niet 100 keer uit te leggen wat ik heb. En het is een veilige omgeving, waarbinnen ik me goed kan uiten en laten zien wat ik kan. Maar het belangrijkste is dat ik hier een voorbeeld kan zijn voor de leerlingen met TOS. Ik heb TOS, maar ik ben ook gewoon juf. Dat vind ik heel belangrijk, dat ze zien dat zij ook diploma’s kunnen halen. Dat ze ook met TOS de wereld aankunnen.

Inmiddels werk ik drie dagen in de week als onderwijsassistent op het VSO in Vries. Samen met mijn collega heb ik een klas van 4 pubers met een communicatief meervoudige beperking (CMB) en doofheid. Iets heel anders dan de TOS-leerlingen waar ik tijdens mijn stage mee werkte, maar wel heel leuk. Werken bij Kentalis is voor mij echt een droom die uitkomt: wat ze mij vroeger geleerd en meegegeven hebben, kan ik nu doorgeven aan de volgende generatie.”